Şiraz Duvarı
Moda makinesi ilginç bir tabir olsa da benim uydurduğum bir şey değil (Motor of fashion). Moda makinesi derken satın alma eğilimlerimizden ve nasıl manipüle edildiğimizin üzerinde duracağım. Satın alınan her ürün fiyatı ne olursa olsun bir süre sonra demode olacak. Bu bilgi hepimizde var. Ayrıca o eşyanın o kadar etmeyeceğini içten içe bildiğimiz halde nasıl […]
Vicdanın kaynağı ve suçluluk duygusu üzerine bir yazı yazmıştım. Suçluluk duygusu öyle ya da böyle kaçınılmazdır. Çünkü o süperegodan doğar ve süperegoya ne kadar istediği verilirse daha fazlasını talep eder. Kendimizi günahlarımızdan ya da suçlarımızdan arındırdıkça daha fazlasını yapmaya çalışma eğiliminde olabiliriz. Bu konuyu daha fazla uzatmayayım önceki yazıda Freud’a dayanan bir yazı vardı konuyla […]
Bürokrasi nedir ve neden eleştirilir? Bu soruya cevap vermek için kısaca Weber’e dayanarak bürokrasi kavramından bahsettim ve Saatleri Ayarlaa Enstitüsü’nün bürokrasi eleştirisine yer verdim. Sanıyorum bürokrasinin eksikliklerini ve sorunlarını ortaya koyan en iyi metinlerden birini barındırıyor bu kitap. Bürokrasi “burra” (masa örtüsü) ve “krasi” (güç, egemenlik) kelimelerinden gelir köken olarak. Örgütlerin işleyiş biçimlerinin belirlenmesiyle ilgili […]
İnsanın bir işi yapmasını içsel ya da dışsal bir motivasyon sağlar. En önemli dışsal motivasyon ise neredeyse bütün işlerin yürümesini sağlayan paradır tabii. Fakat para işlerin yürümesini sağlasa da insanı motive etmek bir yana motivasyonunu düşürebilir bile. Drive Nasıl Motive Oluruz? Nasıl Motive Ederiz adındaki kitap bu konudaki ilginç bilimsel araştırmaları anlatıyor. Genel olarak kitapta […]
Çin uzun süredir 2020’de tüm vatandaşlar için geçerli olacak bir sosyal kredi sistemi uyguluyor. Vatandaşlar davranışlarına göre ödüllendiriliyor ya da cezalandırılıyor. Çin’in sosyal kredi sistemi banka skorları gibi işliyor. Banka size kredi verip vermeyeceğini önceki finansal davranışlarınıza göre nasıl belirliyorsa Çin de bir vatandaş olarak size bir puan veriyor. Bu puanın getirdiği sonuçlar var tabii. […]
Biyopolitika (ve biyoiktidar) M. Foucault’nun Batı insanının özneleşme sürecini tarihsel olarak incelediğinde ortaya koyduğu önemli bir kavram. Biyopolitika kavramından bahsederken üstünde durulması gereken üç öğe iktidar, özne (öznenin deneyimi) ve bilgi. Biyopolitikanın anlaşılması için bu üç öğenin hangi anlamda kullanıldığına bakmak önemlidir. Özellikle iktidar kavramı bildiğimiz anlamda iktidar değildir Focault’da. O bir mutlak despot ya […]
Solaris Stanislaw Lem’in en önemli eserlerinden biri. Tarkovsky 1972 yılında kitabı filme aktarıyor. Daha sonra 2002’de George Clooney’in oynadığı versiyonu çekiliyor. İki film ve kitap arasında kaba bir öznel değerlendirme yaparsam kitabın daha çok Solaris gezegeninin ne olduğuna odaklandığını söyleyebilirim. Tarkovsky’nin kitabı varoluşçuluk temalı bambaşka bir düzleme çekmiş. Karakterler karmaşıklaşmış ve gizemli hale gelmişler. Sadece […]