Geçmişten Günümüze Evren Anlayışları

İnsanlar ilk zamanlardan beri gökyüzüne bakıp düşündüler ve geçmişten günümüze evren hakkında bazı anlayışlara sahip oldular. Astronomi tüm bilimlerin anasıdır. Gökyüzüne bakıp evren hakkında çıkarımlar yapıldı. Gözlem imkanı arttıkça evren hakkında bildiklerimizin yanlış ya da eksik olduğu ortaya çıktı. Üstelik bu durum hala geçerli. Evren hakkında bilmediğimiz çok şey var hala. Tek bir evren mi var veya farklı evren oluşum şekilleri var mı? Bİlmiyoruz.

Peki geçmişteki insanla günümüz insanının evren anlayışı hakkında hangi farklar vardır? Geçmişte evrenin nasıl düşünüldüğüyle ilgili, Can Yayınları’nın bastığı Fizik Üzerine Yedi Ders kitabında basit çizimler yer alıyor. Galileo, Cepernicus veya yüzyılımızın bilim adamlarının ne söylediğini bilmeye gerek bırakmayan çizimler bunlar. Evren hakkında değişen bilgimizin basitçe anlatımı. Tabii bu bilgiler kitapta yer alıyor. Ben sadece görselleri yayınlayarak evren üzerine geçmişten günümüze nasıl bir anlayış değişikliği oluştuğunu somutlaştıracağım.

Yer zemin gök bulut evreni

Her şey bu kadar basitti. Yer ve gök birbirinden ayrıydı.

Havada asılı (yüzen) dünya

Artık karanın havada asılı olduğu, kara dışında her yerin gök olduğu evren anlayışı hakim olmuştu.

Dünya merkezli evren

Aristoteles’in tanımladığı evren. Uzun süre evrenle ilgili bu görüş hakim oldu. Dünya yuvarlak olarak merkezdeydi ve tüm diğer gök cisimleri onun etrafında dönüyordu.

Güneş merkezli evren

Copernicus evrenin merkezinde dünyanın değil güneşin olduğunu ortaya koymuştu. Dünya artık evrenin merkezi değil diğerleri gibi bir gezegendi.

Günümüzde evrenle ilgili bildiklerimiz.

Günümüzde Copernicus tarafından tarif edilen evrenin doğru olduğunu fakat bunun çok büyük bir bütünde zerre olarak kaldığını biliyoruz. Evren tahayyül edemeyeceğimiz kadar büyük ve bizim galaksimiz bile evrenin büyüklüğü karşısında bir şey değil.

Evrenin şuan tamamını elbette gözlemleyemedik. Ne kadar büyük olduğunu bilmediğimiz bir evren var karşımızda. Fakat bu evrenin düz olmadığını biliyoruz. Eğri bir evren söz konusudur. İlk ve ikinci görsele dikkat.

Evren nasıl oluştu?

Yine bildiğimiz kadarıya evren küçük bir top gibi doğmuş ve gittikçe genişlemiştir. Önceden ne vardı, benzer ya da farklı evrenler var mı? Bilmiyoruz.

Görseller Fizik Üzerine Yedi Kısa Ders kitabından alınmıştır. Kırktan fazla dile çevrilen kitabı buradan satın alabilir ve geçmişten günümüze evren modelleri dahil fiziğin en önemli konularının basitçe ele alınmasına hayran kalabilirsiniz.