Kasisler şehir içlerinde son dönemde sıkça kullanılan hız düşürücü bir önlem. Öyle ki belediyeler de artık yaptıkları kasis çalışmalarını kendi reklamları için kullanmaya başladılar. Hatta kasis taleplerine yetişemediklerini söyleyenler var.
Peki kasisler böyle talep üzerine yapılan keyfi bir düzenleme mi yoksa bu işin bir standardı var mı, kasisler ne kadar etkili, alternatifleri neler bir göz atalım.
Nerelerde kullanılır?
Trafik Araştırma Merkezi Müdürlüğüne göre kasisler; şehir içinde trafik yoğunluğunun düşük, yol yapısının hız yapmaya elverişli olduğu ve özellikle çocuk bahçesi, okul, spor ve konut alanları gibi yaya hareketliliğinin yoğun olduğu yol kesimlerinde kullanılmaktadır.
Standardı nedir?
TSE’ye göre:
- Uzunluğu 3.60 ile 3.80 metre arasında, yüksekliği ise 7,5 ile 10 santimetre arasında değişmelidir.
- Yapılacağı yolun kaplama maddesi ile aynı cinsten olmalı, asfalt yollarda yapılacak ise mastik asfalt kullanılmalıdır.
- Yolun en fazla 800 m’lik kısmında 50 m – 150 m arayla kasis yapılabilir.
- Yola girişten itibaren ilk tümsek en az 20. metrede olmalıdır.
- Sürücüler tarafından kolayca görülebilecek şekilde beyaza boyanmalıdır.
- En az 50 m önce uyarıcı trafik işaret ve bilgi levhaları konulmalıdır.
- Ara yollardan bu tür tümseklerin bulunduğu yollara girişlerde de uyarıcı trafik işaretleri konulmalıdır.
Plastik kasislerin otoparklarda, site girişlerinde vb. alanlarda kullanılması gerekirken asfalt yollarda sıkça karşımıza çıkması, kasis yüksekliğinin olması gerekeni dikkate şayan unsurlar.
Ne derece etkili?
3,5 m uzunluğunda kullanıldığında ortalama hızı %22 düşürüp kaza oranını % 11 azaltıyor.
4,25 m uzunluğunda kullanıldığında ise hızı yine %22 düşürüp kaza oranını %41 azaltıyor.
Uzun yapıldığında kaza oranını düşürdüğü görülüyor fakat ülkemizdeki yaygın kullanım olan kısa ve yüksek kasislerle ilgili herhangi bir veri maalesef yok.
Alternatifi var mı?
Kasise alternatif birçok önlem olsa da işlevsellik düşünüldüğünde bu önlemler birkaç maddeye indirilebilir.
Hız kesici platformlar: Kasislerin uzun ve üstü düz halidir. Uzunluğu 6,7 m yüksekliği 7-10 cm arasıdır. Seyir hızı yüksek yollar için uygundur.
Yol zemininde pürüzlü malzeme kullanma: Farklı malzeme kullanılmış pürüzlü yollar, yaya etkinliklerinin fazla olduğu ve gürültünün çok önemli olmadığı yerler için uygundur. İki Felemenk kentinde yapılan çalışmada yol zemini pürüzlü malzemeyle kaplama ile trafik kazası ölümlerini %25 azaldığı görülmüştür.
Sabit Kameralarla Hız Denetimi Yapılması: İngiltere’de 2004 yılında 4100 kameralı denetim noktasından yapılan ölçümlere göre hız limitini aşan araç oranında %70‘lik bir düşüş görülmüş. Eğitim dahil maliyeti 96 milyon pound, cezalardan elde edilen gelir ise 258 milyon pound olmuş.
Fransa ise 2003 yılından beri 1500 kamerayla düzenli hız denetimi yapıyor. Denetimin ilk üç yılında ölümlü kazalarda %30 düşüş olmuş. Bu düşüşün %75’i de yeni kamera sistemi sayesinde gerçekleşmiş.
Dezavantajları neler?
Standartlara uygun kullanıldığında şehir içi hız ve kaza oranını düşüren en ucuz ve etkili yöntem kasisler. Ancak dezavantajı da çok fazla.
- Öncelikle ambulans ve itfaiye gibi acil durum müdahale araçlarının seyrini zorlaştırır. Bilhassa ambulans içindeki yaralılara ciddi zararlar verebilir.
- Gürültüyü ve hava kirliliğini artırır.
- Sürekli dur-kalk yapıldığı için yakıt sarfiyatını artırır.
- Ayrıca araç debriyaj, fren, süspansiyon ve birçok motor parçasının çabuk yıpranmasına yol açar. Kasislerden frene basarak geçilmesi durumunda görülen zarar artar.
Sonuç
Standartlara uyulduğunda ucuz ve etkili bir yöntem olsa da kasislerin dezavantajları göz ardı edilmemeli. Özellikle acil durum araçlarını engellediğini, bizim gibi petrol ithal eden bir ülkede yakıt sarfiyatını artırdığını, yine otomobil ve parçalarını genellikle ithal eden bir ülkede araçlara verdiği zararı düşünürsek alternatif yöntemlere başvurmakta fayda var.
Pahalı olsa da cezalardan elde edilen gelirle maliyetini kat kat kurtaran kameralı denetim sistemi aslında en iyi alternatif. Şehir içinde kural ihlal etmeyeni kollaması, ihlal edene de anında ceza kesmesi sebebiyle de adil bir sistem.
Giderek zorlaşan şehir yaşamında, kasis yapımındaki standart dışı uygulamaları kaldırmazsak, standart kasisleri de minimumda tutmazsak şehirler daha da çekilmez bir hal alacak.
Kaynakça:
Kasislerle ilgili diğer yazılar: 1, 2, 3
Kasise alternatif çözümler: 1, 2
Bir Cevap Yazın