MEB’in ilköğretim için olduğu gibi ortaöğretim için de hazırladığı bir yüz temel eser listesi var. MEB 100 temel eser listesi, yerli edebiyat ağırlıklı olmak üzere, doğu ve batı edebiyatından örnekler var. Bir çoğu klasikler olarak bildiğimiz kitaplar. J.J Rousseau Emile Ya da Eğitim Üzerine kitabında gençlere kitap okutmamak gerektiğinden bahseder. Daha doğrusu roman okutulmamalıdır. Bunun yerine hayatta başarılı olmuş insanların hayat hikayeleri okutulmalıdır diyor. Gençlere roman yerine başarılı insanların hayat hikayelerinin okutulması gerektiğiyle ilgili tavsiyelere başka yerlerde de rastlamıştım diye hatırlıyorum. Ama sanıyorum bu hiç roman okutulmaması gerektiği anlamına gelmez.
Büyük yazarlar büyük filozoflardır. Büyük yazarlar filozof yazarlardır demek daha doğru belki de. Her neyse roman okumak duygusal eğitimin bir parçasıymış gibi geliyor bana. Üstelik yaş ilerledikçe roman okumak gerçekten zorlaşıyor. Ya yazarı çok sevmek gerekiyor ya da konuyu. Ortaöğretim için MEB 100 temel eser listesi bu tür kitapları içeriyor. İşte liste : (İsteyenler için Goodreads rafı)
BELGESEL NİTELİKTEKİ ESERLER
Nutuk
Suyu Arayan Adam (Şevket Süreyya Aydemir)ROMAN VE HİKÂYELER
Memleketimden İnsan Manzaraları (Nazım Hikmet)
Mor Salkımlı Ev (Halide Edip Adıvar)
Dokuzuncu Hariciye Koğuşu (Peyami Safa)
Esir Şehrin İnsanları (Kemal Tahir)
Karartma Geceleri (Rıfat Ilgaz)
Anadolu Notları (Reşat Nuri Güntekin)
Eğil Dağlar (Yahya Kemal Beyatlı)
Gurbet Hikayeleri (Refik Halit Karay)
Bize Göre (Ahmet Haşim)
Ömer Seyfettin Hikayelerinden Seçmeler
Safahat (Mehmet Âkif Ersoy)
Bu Ülke (Cemil Meriç)
Osmancık (Tarık Buğra)
Yaban (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
Kendi Gök Kubbemiz (Yahya Kemal Beyatlı)
Boğaziçi Mehtapları (Abdulhak Şinasi Hisar)
Zeytindağı (Falih Rıfkı Atay)
Sinekli Bakkal (Halide Edip Adıvar)
Kiralık Konak (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)
Ayaşlı ile Kiracıları (Memduh Şevket Esendal)
Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin)
Çankaya (Falih Rıfkı Atay)
Han Duvarları (Faruk Nafiz Çamlıbel)
Diyorlar Ki (Ruşen Eşref Günaydın)
Türkçe’nin Sırları (Nihad Sami Banarlı)
Fatih-Harbiye (Peyami Safa)
Beş Şehir (Ahmet Hamdi Tanpınar)
Sahnenin Dışındakiler (Ahmet Hamdi Tanpınar)
İbrahim Efendi Konağı (Samiha Ayverdi)
Çile (Necip Fazıl Kısakürek)
Kuyucaklı Yusuf (Sabahattin Ali)
Kayıp Aranıyor (Sait Faik Abasıyanık)
Eskicinin Oğulları (Orhan Kemal)
Sait Fait Abasıyanık Hikayelerinden seçmeler
Aganta Burina Burinata (Halikarnas Balıkçısı)
Cemo (Kemal Bilbaşar)
Kalpaklılar (Samim Kocagöz)
Küçük Ağa (Tarık Buğra)
Tütün Zamanı (Necati Cumalı)
7. Gün (Orhan Hançerlioğlu)
Kaplumbağalar (Fakir Baykurt)
Drina’da Son Gün (Faik Baysal)
Yılkı Atı (Abbas Sayar)
Haldun Taner Hikayelerinden Seçmeler
Bir Bilim Adamının Romanı (Oğuz Atay)
Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (Aziz Nesin)
Gazoz Ağacı (Sabahattin Kudret Aksel)ŞİİRLER
Orhan Veli Kanık’ın Bütün Şiirleri)
Otuz Beş Yaş (Cahit Sıtkı Tarancı)
Ahmet Kutsi Tecer Şiirlerinden seçmeler)
Ahmet Muhip Dıranas Şiirlerinden seçmelerHALK EDEBİYATI
Nasreddin Hoca Fıkralarından Seçmeler
Mesnevi’den Seçmeler (Mevlana)
Türk masalları (Naki Tezel)
Dostlar Beni Hatırlasın (Aşık Veysel)
Halk Şiirinden Seçmeler
Memleket Hikayeleri (Refik Halit Karay)DİVAN EDEBİYATI
Yunus Emre Divanı’ndan seçmeler
Şehir Mektupları (Ahmet Rasim)
Divan Şiirinden Seçmeler
Kutadgu Bilig’den Seçmeler
Dede Korkut HikayeleriDÜNYA EDEBİYATI’NDAN SEÇMELER
Derviş ve Ölüm (Mehmet Selimoviç)
Onlar da İnsandı (Cengiz Dağcı)
Beyaz Gemi (Cengiz Aytmatov)
Gün Olur Asra Bedel (Cengiz Aytmatov)
Sokrates’in Savunması (Eflatun)
Gülistan (Sadi)
Vadideki Zambak (Balzac)
Sefiller (Victor Hugo)
Faust (Goethe)
Robinson Crusoe (Daniel Defoe)
Suç ve Ceza (Dostoyevski)
Ölü Canlar (Gogol)
Babalar ve Oğullar (Turgenyev)
Savaş ve Barış (Tolstoy)
Madame Bovary (Flaubert)
İki Şehrin Hikayesi (Charles Dickens)
Açlık (Knut Hamsun)
Gora (Rabindranath Tagore)
Çanlar Kimin İçin Çalıyor (Ernest Hemingway)
Ses ve Öfke (William Faulkner)
Drina Köprüsü (İvo Andriç)
Akdeniz (Panait Istrati)
Fareler ve İnsanlar (John Steinbeck)
Moby Dick (Herman Melville)
Ana (Gorki)
Don Kişot (Cervantes)ÇOCUK EDEBİYATI
2 Yıl Okul Tatili (Jules Verne)
Seçme Hikayeler (Anton Çehov)
Beyaz Diş (Jack London)ROMANLAR
Gençlerle Başbaşa (Ord. Prof. Dr. Ali Fuat Başgil)
Çağlayanlar (Ahmet Hikmet Müftüoğlu)
Boğaziçi Şıngır Mıngır (Salah Birsel)
Sokakta (Bahattin Özkişi)
MEB 100 temel eser ortaöğretim listesindeki bu kitapları gençlere beğenilerine göre tavsiye etmek gerekir. Bunların arasında herkese okutulması gerektiğini düşündüğüm daha roman dışı olan “Gençlerle Başbaşa” ve “Bir Bilim Adamının Romanı” kitapları her öğrenciye tavsiye edilmeli, sınavlarda sorulmalı.
Böyle bir listenin olması ve korunması çok önemli geliyor bana. Ahmet Hamdi Tanpınar’ın dediği gibi “Üç kuşak üst üste okuduğumuz beş kitap yoktur.” Bu listeler biraz da üç kuşak üst üste beş kitap okumamızı sağlayabileceği için önemli.
Bir Cevap Yazın