Netflix’de Rus yapımı, sekiz bölümden oluşan ve Troçki’nin hayatını anlatan bir dizi yayınlandı. Troçki dizisi hakkında tarihin çarpıtıldığı ile ilgili eleştiriler var. Dizinin tarihsel gerçekliğine bakmaksızın dizideki sahnelerle ilgili notlar aldım.
Bolşevik devrimini ve SSCB’nin ideolojisini kısmen de olsa anlamak için Troçki dizisi izlenebilir fakat dizide asıl görülecek şey güç istenci olacaktır.
Troçki Sibirya’daki sürgünden perde arkası anlaşmalar ve ateşli konuşmalar yapma sanatlarını öğrenmesine kadar, Bolşevik Partisi’ndeki yükselen kariyerini anlatır.
Dizide Troçki karakteri zeki, ruhsuz, ölüm korkusu olmayan şedid bir karakter. Bu tür adamların ciddi şekilde teşkilatçılık özelliğine sahip olması gerekiyor. Hitabet sahneleri çok iyi olsa da dizide teşkilatçılıkla ilgili vurgu yoktu. Tek başına uğraşan bir adam vardı. Sanmam ki gerçekte böyle olsun.
Dizide bu Dizi çoğu zaman karakterin şiddeti ve korkuyu kontrol aracı olarak kullanmasına değiniyor. Troçki, düşmanla savaşmak için bir canavarın yaratılması gerektiğini savunuyor. Bu canavar düşman devleti ve burjuvayı yok etmek için gerekli. Troçki, ordunun ruhunu oluşturuyor şiddeti serbest bırakarak.
Troçki ve Sigmund Freud
Troçki dizisinde Troçki’nin Sigmund Freud’un kitaplarını okuduğunu görüyoruz. Günlük Hayatın Psikopatolojisi kitabını okur bir sahnede. Bir konferansına katılmak için Viyana’ya da gitmiş. İnsanı harekete geçiren iki dürtü konusunda aynı görüşleri paylaşır bu ikili; cinsellik ve korku. İdamı geri getirir. Troçki bu dersi siyasi bir mahkumken almıştır.
Troçki makyavelisttir. Amacına ulaşmak için her yöntemi dener. Hile, ihanet hatta cinayet daha büyük bir amaç uğruna, dünya devrimi uğruna meşrudur. Hiçbir ilke yoktur. Bir mahkemeye müdahale eder. Sağduyulu karar almayanların vatan haini ilan edileceğini söyler. Kendisini soyulurken gören bir arkadaşını kendisini aciz bir durumda gördüğü için öldürür. Daha sonra içsel muhasebesini yaparken şöyle der:
Sen benim insan yanımı hatırlıyor, beni insanlaştırıyorsun oysa ben devrimin şeytanıyım, kitleler benden korkmalı. Hümanizm tarihte hiçbir zaman savaş kazanamamıştır.
Aynı şiddet anlayışı Lenin suikaste uğradığında da devam eder. Sadece tehditleri değil potansiyel tehditleri de yok etme kararı alırlar. Bizim bir damla kanımıza karşılık onların kanları nehir gibi akacak der. Devrime tüm halk ile ulaşamayacaklarını belki de halkın %30’u ile ulaşılacağını söyler…
Lenin ve Stalin ile güç mücadelesi ele alınmıştı dizide. Stalin asla başarılı olamayacaktır Troçki’ye göre. Devrim gerçekleştiğinde ise artık şairler, profesörler göz altına alınmaya başlanır. Troçki dizisinde vurgu yapılan şu nokta önemlidir: Evet devrim gerçekleşti fakat şimdi ne olacaktır?
Lenin, Stalin ve Troçki
İnsanlar kandırılabilir, korkutulabilir ve bir şekilde baskı altına alınabilirler. Aynısı iktisat için de geçerli olacak mıdır? Ekonomi emirle, yasakla ve korkutmayla yoluna koyulabilecek bir şey mi yoksa bunlar ekonominin doğasına aykırı şeyler mi?
Troçki tartışmalarda Batı sanayisinden ve teknolojisinden mutlaka yararlanılması gerektiğini söyler. Onları geçmek için bu gereklidir. Batı medyasına inanmadığını ama haklarını nasıl kandırdıklarını görmek için okuduğunu söyler. Sovyeler Birliği yurt dışından uzmanlar getirir. Batılı şirketlerle iş yaparlar. Büyük bir sanayi ülkesi haline gelirler. İkinci Dünya Savaşı’nda SSCB’nin Almanya’nın iki katı uçağı olduğu düşünülürse söylenenler yapılmış gibi görünüyor.
Troçki önce sürgün edilecek sonra da kaçacaktır. İşler yolunda gitmez. Rus devriminden sonra sırada dünya devrimi vardır onun için. Devrimin felsefesini bilir. Amaçlarına ulaşamaz, Meksika’da bir suikast sonucu öldürülür. Stalin başarılı olmuş mudur? Çoğu kişiye göre hayır. SSCB dağılmıştır sonuçta.
Son olarak; Troçki dizisi bir insanın güç elde etme ve amacına ulaşma uğruna nasıl herşeyi ve herkesi görmezden geldiğini anlatıyor. Karizmatik bir diktatörü izliyoruz aslında. Tarihi gerçekleri bir kenara bırakırsak, iktidar hırsıyla makyavelist anlayışın şedid bir karakterde nelere sebep olduğunu görüyoruz. Yüksek thymosa sahip ilginç karakterler.
Bir Cevap Yazın