Sağduyulu Yatırım Rehberi : Borsada Kazanmanın Tek Yolu isimli bir kitabı bitirmek üzereyim. Kitap çok basit bir şeyi savunuyor. En ucuz maliyetli endeks fonunu alın ve hep elinizde tutun. Doğru atı seçmeye çalışır gibi doğru hisseleri aramayın. Doğru fonu bulmaya da çalışmayın çünkü hiçbiri uzun vadede endeks fonlarıyla rekabet edemeyecektir. Samanlıkta iğne aramayın, samanlığı satın alın.
Endeks fonunun ne olduğunu açarak başlayayım. Bütün borsa şirketlerinin ya da onlardan önemli olanlarının hisselerinin eşit şekilde alınarak oluşturulduğu fonlara endeks fonları deniyor. Örneğin bu ABD için SP&500 endeksi, bizim için ise Bist 100 ya da endeksin %90’ını kapsayan fonlar olarak kabul edilebilir. Borsadan kazanmak isteyen birisi bu endekslere yatırım yaptığında belki daha az kazanacağı ama daha güvenli bir hamle yapmış olacaktır. Kitaba göre tarihsel sürece bakıldığında pasif yönetilen endeks fonlarından daha yüksek getiri ya çok zor ya da sürdürülebilir değil.
Sürekli yeni fonlar çıkması ya da çok güzel isimli fonlar olması bizi şaşırtmamalıdır. Fon yöneticileri aracılık ücretleri için mücadele ederler ve birileri alırken birileri satmaktadır. Bu bir sektördür ve bu fonlar için sürekli müşteri bulunması gerekecektir. Bir fonun düşük yönetim ücretli olması çok önemlidir çünkü birleşik getiri ne kadar harikaysa birleşik maliyet o kadar yıkıcıdır. Teorik olarak borsanın yaratacağı katma değer bellidir. Pastadan siz ya da fon yöneticileri faydalanacaktır.
Geniş çeşitlendirme, olabildiğince az maliyetler ve vergi verimliliği dikkat edilmesi gerekenlerdir. Şirketlerin yarattığı katma değerin hisse fiyatlarına yansımasını bekleyelim fakat fiyat ve değerin birbirini bulması çok uzun sürebilir bu yüzden sadece bir iki tane hissenin gözünün içine bakmak iyi bir fikir olmayabilir. Alım satım yatırımcılar için bir kaybeden, komisyoncular için ise kazan oyunudur.
İstatistik çıkarılırken süre uzatıldıkça saçma bir görüntü ortaya çıkabilir. Bazı fonlar endeks fonlarına göre birkaç yıl misli şekilde kazandırmış olabilir. Uzun vadede ise endeksle eşitlenmiş hatta aşağı düşmüş olabilir. İyi kazanç getiren fondan bir başka iyi kazanç getiren fona geçmek de çok değerlidir. Diğer tüm değişkenleri değerlendirmeden sadece zamana yayılmış bir istatistiğe göre işlem yapmak da doğru olmayabilir. Marifet doğru zamanda doğru yerde olmaktır.
Yatırım ve borsa zıtlığı
Borsa ve yatırım ne kadar yan yana kullanılan kelimeler olsa da aslında birbirinin zıttı şeylerdir. Yatırım belli bir zaman içinde paranın bize sağlayacağı faydadır. Borsa ise bir markettir ve alım satıma dayalıdır. Para kazanmak için doğru yerlerde al sat yapmak yeterlidir. Borsadaki şirketlerin yarattığı değer olmazsa borsa aslında coin borsaları gibi bir sıfır toplamlı oyundur. Yani kazananlarla kaybedenlerin parasının birbirine eşit olduğu, birinin kazanması için birilerinin kaybetmesinin zorunlu olduğu bir durumdur.
Fon yöneticileri ya da yatırımcılar borsayı bir “kumar masası” olarak kullanabilirler. Borsaya dahil olan kişi bu kumardan uzak durmalı ve bir yatırımcı olduğunu hatırlamalıdır. Herhangi bir şirketin riskini almamak ya da doğru gemiye atlamamış olmanın riskini almamak için endeks fonları iyi bir seçenek olabilir. Borsa kısa vadede şans uzun vadede bir dengelenme ise çeşitlendirme ve uzun vade riskleri aza indirecektir. Hergün fiyatları görmek özellikle işler kötü giderken insanların hata yapmalarına sebep olmaktadır.
Borsacı değil yatırımcı olunmalıdır. Sizi borsadan uzak tutup yatırımcı olmanızı sağlayacak yöntemi kendiniz bulabilirsiniz. Kimileri için bu hiç fiyatlara bakmadan geniş bir temettü portföyü yapmaktır. Elbette vergiler ya da temettü verimliliğinin düşmesi sonucu oluşabilecek durumlar ayrı bir tartışma konusudur fakat asla hafife alınabilecek bir strateji değildir. Borsada ayakta kalmayı sağlayan her strateji değerlidir. Umut etmek ya da şikayet etmek bir strateji değildir.
Endeks fonlarına yatırım yapmak haberler ya da hisse hareketlerinden de pek etkilenmemeyi sağlar. Aşırı tepki vermeyi engeller. Gereksiz coşkuya ya da korkuya neden olmaz. Endeks fonlarına yatırım yapmanın bence bir diğer önemli faydası da üçe beşe ona katlama hevesiyle yatırım yapıp ciddi kayıpların önüne geçmesidir. Makul bir gelir gözetilir ve bu da aslında şu gerçeği ortaya çıkarmaktadır: Al sat yaparak bir yere varmak çok çok zordur, portföyü büyütmeye çalışmak, geliri arttırmaya çalışmak ya da tasarruf etmek çok daha akıllıcadır.
Bir Cevap Yazın