İpek Yolu, Doğu İle Batı’yı buluşturan tarihteki en önemli yoldu . Çin’in ipeği buradan Avrupa’ya taşındığı için adı İpek Yolu oldu. Bu yolun iki önemli işlevi vardı. Çin’in başta Şian kentinden başlayan bu yolda, porselen, baharat, mücevher ve deri eşya gibi değerli mallar Avrupa’ya taşınırdı. Bu yola hakim olmak için devletler mücadele ettiler. Bu yolu elinde tutan devletler siyasi ve ekonomik açıdan güçlü hale geliyorlardı.
Ticaret yollarına hakim olan dünyaya hakim olur. Ticaret yolları için sürekli mücadele edilmiştir. Osmanlı’nın deniz seferleri de bu bağlamda değerlendirmek gerekir. Osmanlı’nın ekonomik yönden zayıflamasında coğrafi keşiflerle yeni ticaret yollarının bulunması etkili olmuştu. Anadolu Selçuklu Devleti ticareti geliştirmek için bir tür sigortacılık ve ticareti kolaylaştırıcı önlemler almışlardı. (Kervansaray yaptırmak gibi.) Ticaret bir toplumun nefes almasını sağlar. Bugün de böyledir.
Bu yolun ekonomik işlevinden sonraki en önemli işlevi kültürel işleviydi. Birçok farklı toplum bu ticaret esnasında birbirlerinin kültürünü öğrendiler. “Yaratıcılık, farklılık, çeşitlilik. Büyük buluşlar; büyük üretimler, büyük yaratılar verimli ortamlarda yeşerir. Tarih öncesi ve sonrasında Asya, dünya kültürüne Uzakdoğu’nun Çin, Hint, Step, İran kültürüyle bir dizi buluş, bir dizi inanç, bir dizi büyük mimarlık ve sanat ürünü armağan etmiştir.”
Örneğin Nasreddin Hoca fıkralarının bugün dünyaca bilinmesinde de Konya’dan geçen tarihi İpek Yolu’nun önemli bir katkısı vardır.
Nasreddin Hoca, iyi bir mizah anlayışına sahip filozof, bilgin, şakacı bir insandı. Hikâyeleri dünyanın hemen hemen her yerinde anlatılmış, Türk dünyasının kabilelerinde, İran, Arap, Afrika ve İpek Yolu boyunca Çin ve Hindistan kültürlerine ve daha sonraları Avrupa’ya kadar yayıldı.
İşte Doğu’dan Batı’ya uzanan tarihi İpek Yolu.
Tarihi İpek Yolu yeniden canlandırılıyor. İşte Demir İpek Yolu Projesi.
Modern İpek Yolu Projesi
Tarihi İpek Yolu’nun demir yolu olarak yeniden canlandırılması fikrini 2013’te Çin ortaya attı.
2013 yılında ‘Bir Kuşak, Bir Yol’ adıyla Çin lideri Şi Jinping tarafından sunulan modern İpek Yolu projesi, Çin’in kara ve denizden Batı’ya ekonomik atılım hamlesi olarak şekillendi. Çin, Asya, Afrika ve Avrupa’yı kapsayan büyük yatırımlar hedefliyor. Pekin, proje kapsamında şuana dek 300 milyar dolardan fazla yatırım anlaşmasının yapıldığını açıkladı. Önümüzdeki dönem için de tahmini yıllık yatırım 125 milyar dolar civarında. Çin’den çıkan bir yükün 2 haftada Avrupa pazarına ulaşması mümkün olacak proje tamamlanınca.
Ülkemiz için bu yolun canlandırılması önemli. Ülkemiz bu proje için çok önemli bir noktada. Pekin’den Londra’ya uzanması beklenen bu demiryolunun Türkiye ayağı için hedeflenenler şunlar :
- Edirne-Kars yüksek hızlı tren projesi
- Marmaray
- 3. Köprü
- Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projeleri
Yol tamamlanınca Çin’in Avrupa pazarına girmesi kolaylaşacağı gibi ülkemizin de Çin pazarına girmesi kolaylaşacak. Çin’in ne kadar büyük bir pazar olduğu ortada. Bu yolun tekrar canlanması ülke ekonomisi ve hizmetler açısından faydaları görülmeye başlanmış bir olay. Proje tamamlandığında faydaları çok daha güçlü hissedilecektir.
Yolun Bakü-Tiflis-Kars hattı tamamlandı. Proje bittiğinde Pekin’den Londra’ya kadar gidilebilecek.
Modern yolun projesi hakkında SETA’nın raporunu buradan inceleyebilirsiniz.
Kazanım : İpek Yolu’nun toplumlar arası siyasal, kültürel ve ekonomik ilişkilerdeki rolünü fark eder.
Bir Cevap Yazın