Meksika’nın başkenti Mexico City’nin metrosunda her istasyonun ayrı bir simgesi var. Okuma yazma bilmeyenler düşünülerek tasarlanmış bu sıra dışı isimlendirme yönteminin hikâyesi aşağıda.
Yapımına 1967’de başlanan metro, Mexico City’i birçok açıdan değiştiriyor: metro için belli başlı simgesel yerler yıkılıyor, istasyonları yapılıyor, istasyonlara yakın yerlerdeki konutlar ve iş yerleri değişiyor. Kentteki peyzaj da bunlara paralel olarak büyük ölçüde yenileniyor.Mexico City’nin Kolomb öncesi, kolonileşme dönemi ve sonrasında oluşan kent dokusuna yeni bir metro sistemi eklemek başlı başlına bir olayken; bir de kentlileri, o güne kadar pek de bilmedikleri tünelleri, trenleri, istasyonları olan bu yeraltı dünyasıyla tanıştırmak gerekiyor…
Bununla birlikte bir başka problem ise okuma yazma bilmeyenlerin metroyu nasıl kullanacağı: Ülkedeki her üç kişiden birinin okuma yazmasının olmadığı o yıllarda, 10 milyon nüfuslu Mexico City’de bu insanların metroyu nasıl kullanacağı haliyle büyük bir sorunu teşkil ediyor. İşte hem kentlilerin bu yer altı dünyasıyla bağ kurabilmesi hem de okuma yazma bilmeyenlerin metroyu kullanımını kolaylaştırmak için görselleştirme yöntemine başvurulur. Bunun için ise New York merkezli grafik tasarımcı Lance Wyman görevlendirilir.
Bir yer ismi yerine, istasyonların her birine bulundukları mahalle/cadde ile tarihsel, kültürel, coğrafi bağ kuracak şekilde bir simge tasarlar Wyman. Böylece metro sisteminin soyut dünyası, sokak tabelaları aracılığıyla şehrin tanıdık alanları ile güçlü şekilde eşleştirilir.
Örneğin Hat 1’in eski kent merkezinde Hat 3 ile birleştiği #Balderas istasyonu tabelası, hemen yer üstündeki bir kütüphanede sergilenen bir top referansı iken; yakındaki Pino Suarez istasyonu, istasyon için yapılan kazılar sırasında ortaya çıkarılan Aztek piramidi kalıntısı ile resmedilir.
Zaman içerisinde büyüyen metro sistemine yeni hatlar ve istasyonlar eklendikçe, bu istasyonlar için yeni simgeler tasarlanıyor. Bugün artık halkın neredeyse tamamına yakının okuma yazma bildiği Mexico City’de, bu simge tabanlı sistem ise hâlâ kullanılmaya devam ediyor.
Günümüzde 195 istasyonuyla devasa bir metro ağına sahip şehirde metro işletmecisi firma, istasyonların simgelerini anlamlarıyla birlikte ara sıra twitter hesabından paylaşıyor.
Mixcoac istasyonu adını Aztek dilinde “bulut” anlamına gelen “Mixtli” ile “yılan” anlamına gelen “coatl”ın birleşimi olan “Mixcoatl” kelimesinden alıyormuş.
#Polanco istasyonunun simgesi, Mexico City’nin bu bölgesindeki Lübnan Barok tarzı yapılmış bir kuleyi temsil ediyormuş.
#Refinería ise 1934 yılında inşa edilen, petrol varili üretimi yapan bir fabrika ile resmedilmiş.
#LaRaza‘nın simgesi ise heykeltıraş Luis Lelo de Larrea tarafından yapılan el Monumento a la Raza anıtı.
Meraklıları bu tür paylaşımlara şu arama linkinden ulaşabilir.
Yazı İrfan Batur’un Twitter hesabında verdiği bilgilerin bir araya getirilmiş halidir. (Yazara bu harika yazı ve yayınlama izni verdiği için teşekkür ederiz.)
Bir Cevap Yazın